Skip to main content
1.3 - නිෂ්පාදන සාධකවල ලක්ෂණ හඳුනා ගනිමින් නිෂ්පාදන සම්පත්වල
ඵලදායීතාව තීරණය කරන සාධක විග‍්‍රහ කරයි.
නිෂ්පාදන බිහි කර ගැනීම සඳහා යොදා ගනු ලබන භූමිය, ශ‍්‍රමය, ප‍්‍රාග්ධනය සහ ව්‍යවසායකත්වය නිෂ්පාදන සාධක ලෙස හැඳින්වේ.
· භූමිය හා ප‍්‍රාග්ධනය දේපළ සම්පත් වශයෙන් ද ශ‍්‍රමය හා ව්‍යවසායකත්වය මානව සම්පත්වශයෙන් ද වර්ග කළ හැකි ය.
· ස්වභාවධර්මය දායාද කොට ඇති ඵලදායිතාවෙන් යුක්ත ව නිෂ්පාදනයට යොදවා ගත හැකිස්වාභාවික සම්පත් භූමිය ලෙස හැඳින්වේ. වනාන්තර, ඛනිජ සම්පත්, සාගරය ඇළදොළ, වන සතුන් ගංඟා හා වායුගෝලය වැනි පොළ ව මතුපිට මෙන් ම අභ්‍යන්තරයේ ඇති සියලූම සම්පත් භූමියට අයත් වේ.
· භූමියේ ලක්ෂණ පහත පරිදි දැක්විය හැකි ය.
· ස්වභාවධර්මයේ දායාදයක් වීම
· සැපයුම අනම්‍ය වීම
· සංචලතාවෙන් යුක්ත නොවීම
· ඵලදායිතාව වර්ධනය කළ හැකි වීම
· ඒකාකාරී නොවීම ( පිහිටීම, දේශගුණය, ඛනිජ සම්පත්, ජල සම්පත් )
· භූමියට කරන ගෙවීම බදු කුලිය වීම
· භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදනයට යොදා ගන්නා කායික හා මානසික වෙහෙස ශ‍්‍රමය ලෙස හ\ුන්වයි.
· ශ‍්‍රමයේ ලක්ෂණ පහත පරිදි වේ.
· සජීව සාධකයක් වීම
· සංචලනය කළ හැකි වීම
· සමජාතීය නොවීම
· අධ්‍යාපනය සහ පුහුණුව තුළින් ශ‍්‍රමයේ ඵලදායිතාව වර්ධනය කළ හැකි වීම.
· තීරණ ගැනීම හා සංවිධානය වීමට හැකි වීම
· ශ‍්‍රමයට කරන ගෙවීම වැටුප් වීම
· ශ‍්‍රම සම්පතෙහි ප‍්‍රමාණය තීරණය වීම කෙරෙහි බලපාන සාධක පහත පරිදි වේ.
· ජනගහනයේ ප‍්‍රමාණය හා වයස් ව්‍යූහය
· ජන සංඛ්‍යාවේ සෞඛ්‍ය තත්ත්ව
· ජන සංඛ්‍යාවේ අධ්‍යාපන මට්ටම හා නිපුණතාවය
භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදනය කිරිමේ ක‍්‍රියාවලියට මිනිසා විසින් නිර්මාණය කරන ලද ආධාරක ප‍්‍රාග්ධනය ලෙස හැඳින් වේ.
· කම්හල්, ගොඩනැඟිලි, යන්ත්‍රෝපකරණ, වරාය, මහා මාර්ග, ඇළවේලි සහ ගුවන් තොටුපොළ ආදිය ප‍්‍රාග්ධනයට නිදසුන් වේ.
· ප‍්‍රාග්ධනයේ විශේෂ ලක්ෂණ පහත පරිදි වේ.
· මිනිසාගේ නිර්මාණයක් වීම
· ප‍්‍රාග්ධනය මූර්ත සංකල්පයකි. එය තොග සංකල්පයකි.
· ඵලදායිතාවෙන් යුක්ත වීම
· නැවත නැවත නිෂ්පාදනයට යොදාගත හැකි වීම
· ක්‍ෂයවීමට ලක් වීම.
· ප‍්‍රාග්ධනයේ ප‍්‍රතිලාභය පොළිය ලෙස සැලකීම
· ප‍්‍රාග්ධන සම්පත්වල විවිධත්වය හා ඒවායෙහි භාවිතය තීරණය වන්නේ ඒ ඒ රටවල පවතින තාක්ෂණික මට්ටම අනුව ය.
· ප‍්‍රාග්ධනයේ විවිධ ස්වරූප පහත පරිදි වේ.
· ස්ථාවර ප‍්‍රාග්ධනය / මූර්ත ප‍්‍රාග්ධනය / භෞතික ප‍්‍රාග්ධනය
· කාරක ප‍්‍රාග්ධනය / සංසරණ ප‍්‍රාග්ධනය / තොග / පරිලේඛන
· ආර්ථික පොදු කාර්ය ප‍්‍රාග්ධනය
· සමාජ පොදු කාර්යය ප‍්‍රාග්ධනය
· මානව ප‍්‍රාග්ධනය
· ස්වාභාවික ප‍්‍රාග්ධනය
· සමාජ ප‍්‍රාග්ධනය
· නිෂ්පාදන ක‍්‍රියාවලිය සඳහා අඛණ්ඩ ව යෙදවිය හැකි කල් පවතින ප‍්‍රාග්ධන වත්කම් වන කර්මාන්තශාලා, යන්ත්‍රෝපකරණ ගබඩා වැනිදේ ස්ථාවර ප‍්‍රාග්ධනයට අයත් වේ.
· ස්ථාවර ප‍්‍රාග්ධනය භාවිතයට ගැනෙන කාලය මුළුල්ලේ ම කිසියම් ප‍්‍රතිලාභ ප‍්‍රවාහයක් එම සම්පත් හිමිකරුට ලබා දේ.
· නිෂ්පාදන ක‍්‍රියාවලිය සඳහා යොදා ගනු ලබන අමුද්‍රව්‍ය තොග, අර්ධනිමි ද්‍රව්‍ය තොග, නිෂ්පාදනය වෙමින් පවතින භාණ්ඩ හා බෙදාහැරීමට සූදානම් නිමි භාණ්ඩ සංසරණ ප‍්‍රාග්ධනය ලෙස හඳුන්වයි.
· මේවා නිෂ්පාදන ක‍්‍රියාවලිය බාධාවකින් තොර ව කරගෙන යාමටත් රටක ඉදිරි නිෂ්පාදන සැලැසුම් සකස් කර ගැනීමටත් වැදගත් වේ.
ආර්ථිකයක භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදනය හා බෙදාහැරීමේ ක‍්‍රියාවලිය පහසු කරවන ප‍්‍රාග්ධන භාණ්ඩ ආර්ථික පොදු කාර්ය ප‍්‍රාග්ධනය ලෙස හැඳින්වෙන අතර මේවා ආර්ථික යටිතල පහසුකම් ලෙස ද හ\ුන්වයි.
නිදසුන් :- වරාය, ගුවන්තොටුපළ, විදුලි බල පද්ධතිය, වාරිමාර්ග, ජලසම්පාදන ක‍්‍රම සහ මහාමාර්ග.
· ආර්ථික යටිතල පහසුකම් දේශීය හා විදේශීය පෞද්ගලික ආයෝජන දිරි ගැන්වීමට හේතුවන අතර වර්තමානයේ බොහෝ රටවල රජය විසින් මේවා සැපයනු ලැබේ.
· මූලික මිනිස් අවශ්‍යතාවන් සපුරාලීමට යොදා ගනු ලබන සේවාවන් සම්පාදන කෙරෙන ප‍්‍රාග්ධන භාණ්ඩ සමාජ පොදු කාර්ය ප‍්‍රාග්ධනය යනුවෙන් හ\ුන්වයි. අධ්‍යාපන ක්‍ෂේත‍්‍රයේ පාසල්ගොඩනැඟිලි, සෞඛ්‍ය ක්ෂේත‍්‍රයේ රෝහල් ගොඩනැඟිලි, ශල්‍යාගාර, වෛද්‍ය පර්යේෂණාගාර හා උපකරණ මෙන්ම කුණු කසළ ඉවත් කිරිමේ නල පද්ධති සහ පානීය ජල සම්පාදන පද්ධති මේ
යටතට ගැනෙන අතර මේ මගින් සමාජ ශුභසාධනය ඉටු වේ.
· ශ‍්‍රමිකයන් වෘත්තියක් තුළ වඩාත් ඵලදායී වීම ට උදවුවන්නා වූ අධ්‍යාපනය, පුහුණුව, පර්යේෂණ, අත්දැකීම් හා සෞඛ්‍ය තත්ත්වය යන මේවායින් සැදුම් ලත් ශ‍්‍රමයේ නිපුණතාව මානව ප‍්‍රාග්ධනය ලෙස හැඳින්වේ.
· මානව ප‍්‍රාග්ධනය මගින්ශ‍්‍රමිකයාගේ ඵලදායිතාව වැඩි කර ගත හැකි අතර, නිෂ්පාදනයේ ප‍්‍රමාණාත්මක හා ගුණාත්මක බව ද ඉහළ නංවා ගත හැකිය.
· වැඩි දියුණු කළ ශ‍්‍රමය වූ මානව ප‍්‍රාග්ධනයට නිදසුන් වන්නෝ සැලසුම් ශිල්පීහු, විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරු, පුහුණු ගුරුවරු සහ විශේෂඥ වෛද්‍යවරුන ය.
· රටක ප‍්‍රාග්ධනය බිහිවන්නේ ආයෝජනය තුළිනි. ආයෝජන බිහිවන්නේ ඉතිරි කිරිම් මගිනි. එම නිසා ප‍්‍රාග්ධනය, ආයෝජනය හා ඉතුරුම් අතර එකිනෙකට බැඳී පවතින සම්බන්ධතාවයක්පවතී.
· ආර්ථිකයක ඉතුරුම් දේශීය හා විදේශීය ස්වරූපයෙන් පවතින අතර දේශීය ඉතුරුම්, කුටුම්බ ඉතුරුම් , ව්‍යාපාරික ඉතුරුම් සහ රාජ්‍ය ඉතුරුම් ලෙස වර්ග කළ හැකි ය.
· කුටුම්බ ආදායමෙන් එදිනෙදා පරිභෝජනයට නොගන්නා කොටසක කුටුම්බ ඉතුරුම් වේ.
· ව්‍යාපාරික ලාභයෙන් කොටසක් නොබෙ¥ ලාභ ලෙස ව්‍යාපාරය තුළ රඳවා ගනී. එය ව්‍යාපාරික
ඉතුරුම් වේ. ඒවා අනාගත ආයෝජනය සඳහා යොදා ගනී.
· මුළු රාජ්‍ය ආදායමෙන් පුනරාවර්තන වියදම් ඉවත් කළ විට ලැබෙන ශේෂය රාජ්‍ය ඉතුරුම් වශයෙන් හඳුන්වයි.
· ආර්ථිකයක පවත්නා ස්වාභාවික සම්පත් ස්වාභාවික ප‍්‍රාග්ධනය වශයෙන් හදුන්වයි.
· ස්වාභාවික සම්පත්වලට නිදසුන් ලෙස භූමිය, ගංගා, ඇළ දොළ, ඛනිජ වැනි සම්පත් දැක්විය හැක.
ස්වාභාවික ප‍්‍රාග්ධනය සුලබ වීම ආර්ථික වෘද්ධියට වැදගත් වේ.
· සමාජ අන්තර් සම්බන්ධතා ගුණාත්මක් ව හා ප‍්‍රමාණාත්මක ව වර්ධනය කෙරෙන ආයතන, ප‍්‍රතිමාන, සාරධර්ම, සමිති සාමාජිකත්වයන් හා සම්බන්ධතා ජාලයන් සමාජ ප‍්‍රාග්ධනය වශයෙන් හැඳින් වේ.
· ප‍්‍රාග්ධනය යනු නිෂ්පාදන කි‍්‍රයාවලියට ආධාරක ලෙස යොදා ගන්නා මූර්ත වත්කම් ය. මුදල්යොදා ගෙන නිෂ්පාදන කි‍්‍රයාවලියට අවශ්‍ය මූර්ත වත්කම් අත්පත් කරගත හැකි වුවද මුදල් නිෂ්පාදන කි‍්‍රයාවලියේ දී මූර්ත වත්කමක් වශයෙන් යොදා ගත නොහැකිය මෙම නිසා ආර්ථික විද්‍යාවේ දී මුදල් ප‍්‍රාග්ධනය යටතට නොගනී.
· කිසියම් ආර්ථිකයක් තුළ විසිරි පවතින නිෂ්පාදන සාධක ඒකරාශි කරමින් නිෂ්පාදන කටයුතු සංවිධානය කිරීම, මෙහෙයවීම සහ අවදානම් දරමින් ප‍්‍රතිපත්තිමය තීරණ ගැනීම ව්‍යවසායකත්වය යි.
· නිෂ්පාදන සාධක අතරින් වඩා වැදගත් තැනක් ව්‍යවසායකත්වයට හිමි වේ.
· ව්‍යවසායකත්වය තුළින් නවෝත්පාදන සිදු වන නිසා ප‍්‍රාග්ධනය වර්ධනයට එය ප‍්‍රබල ලෙස බලපායි.
· ව්‍යවසායකයකු ඉටු කරන කාර්යභාරය පහත පරිදි වේ.
· නිෂ්පාදන සම්පත් සංචල කරවමින් කිසියම් භාණ්ඩයක් හෝ සේවාවක් නිපදවීමට ප‍්‍රතිපත්තිමය තීරණ ගැනීම.
· නිෂ්පාදන කටයුතු සංවිධානය කිරීම
· නව්‍යතාවන් හඳුන්වා දීම
· අවදානම් දැරීම
· ව්‍යවසායකත්වයේ ලක්ෂණ පහත පරිදි වේ.
· මානව සාධකයක් වීම
· ආරම්භක ශක්තිය
· අභියෝගවලට සාර්ථක ව මුහුණ දීමේ හැකියාව
· නායකත්ව ගුණාංග
· අනාගත දැක්ම
· ආත්ම විශ්වාසය
· ව්‍යවසායකයා හා කළමනාකරුවා අතර වෙනස්කම් රාශියක් පවතී ව්‍යවසායකයා ගන්නා තීරණ ක‍්‍රියාවට නංවන්නේ කළමනාකරු ය. ව්‍යවසායකයාට ලැබෙන ප‍්‍රතිලාභය වන්නේ ලාභය වුවත්, කළමනාකරුගේ ඉපැයුම වන්නේ වැටුප යි. ව්‍යවසායකයා රක්ෂණය කළ නොහැකි අවදානමකට මුහුණදෙන නමුදු කළමනාකරුවා එවැනි අවදානමකට මුහුණ නොදෙයි.
නවසීලන්තය හා ඔස්ටේ‍්‍රලියාව වැනි රටවල භූමිය නමැති නිෂ්පාදන සාධකය බහුල ව දක්නට ලැබේ. මෙම රටවල් නිෂ්පාදනයට වැඩි වශයෙන් භූමිය යන නිෂ්පාදන සාධකය දායක කර ගනියි.
· ලොව වැඩිම ජනගහනයක් සිටින චීනය, ඉන්දියාව වැනි රටවල් ශ‍්‍රමය නමැති නිෂ්පාදන සාධකය නිෂ්පාදන ක‍්‍රියාවලියට බහුලව යොදාගනියි.
· ජපානය හා ඇමරිකාව වැනි රටවල් වැඩි වශයෙන් ප‍්‍රාග්ධනය නිෂ්පාදන කටයුතු සඳහා යොදා ගනියි.
· භූමිය, ශ‍්‍රමය සහ ප‍්‍රාග්ධනය යන නිෂ්පාදන සාධක අවම මට්ටමක පැවතුණ ද ව්‍යවසායකත්වය යන නිෂ්පාදන සාධකය මත දියුණු වූ රටක් ලෙස සිංගප්පූරුව දැක්විය හැකිවේ.
· යෙදවුම් ඒකකයකින් ලබා ගන්නා සාමාන්‍ය නිමැවුම ඵලදායිතාව ලෙස හැඳින්වේ.
· සාධක ඵලදායිතාවය ගණනය කරනුයේ,
සාධක ඵලදායිතාව ුනිමැවුම් ප‍්‍රමාණය/යෙදවුම් ප‍්‍රමාණය ඵලදායිතාව තීරණය කරන සාධක පහත පරිදි වේ.
· තාක්ෂණය
· මානව ප‍්‍රාග්ධනය
· කළමනාකරණය
· ශ‍්‍රම විභජනය සහ විශේෂීකරණය
---------------------------------------------------------------------------------

Comments

  1. ගොඩක් වටිනවා මේ ලිපිය. බොහොම ස්තුතියි

    ReplyDelete

Post a Comment

Popular posts from this blog

------------------------------------ 1.7 :- විවිධ නිර්ණායක භාවිත කරමින් ආර්ථික පද්ධති වර්ග කරයි. ආර්ථික පද්ධතියක් ක‍්‍රියාත්මක වන්නේ නීතිරීති, සම්ප‍්‍රදාය, සිරිත් විරිත් යනාදියෙන් සමන්විත ආයතනික ව්‍යූහයක් අනුව ය. · මෙම ආයතනික ව්‍යුහයන්ගේ ස්වරූපයන් මත ආර්ථික පද්ධති අතර වෙනස්කම් දක්නට ලැබේ. · එ අනුව ආර්ථික පද්ධති වර්ග කිරීම සඳහා භාවිත කරන නිර්ණායක කිහිපයකි. · තීරණ සම්බන්ධීකරණ යාන්ත‍්‍රණය · සම්පත් හිමිකාරිත්වයේ ස්වරූපය · සානුබලවල ස්වභාවය · තීරණ සම්බන්ධීකරණ යන්ත‍්‍රණයේ ස්වරූපය යන නිර්ණායක මත ආර්ථික පද්ධති පහත පරිදි වර්ග කළ හැකි ය. · වෙළෙඳපොළ ආර්ථික පද්ධති · විධානගත ( සැලසුම්ගත) ආර්ථික පද්ධති නිෂ්පාදන සම්පත්වල හිමිකාරිත්වය හා දේපොළ අයිතිවාසිකම්වල ස්වභාවය යන නිර්ණායක මත ආර්ථික පද්ධති පහත පරිදි වර්ග කළ හැකි ය. · ධනේශ්වර ආර්ථික පද්ධති · සමාජවාදි ආර්ථික පද්ධති · දේපොළ හිමිකාරීත්වය හා අයිතිවාසිකම් අතින් ධනේශ්වර ආර්ථික ක‍්‍රම හා සමාජවාදී ආර්ථික ක‍්‍රම අතර පැහැදිලි වෙනස්කම් දැකිය හැකිය. · ධනේශ්වර ආර්ථික පද්ධතියක දේපොළ හිමිකම පෞද්ගලික අංශය සතු වන අතර සමාජවාදී ආර්ථික පද්ධතියක සම්පත් හ...
1.2 :- භාණ්ඩ හා සේවා පරිභෝජනයෙන් අවශ්‍යතා හා වුවමනා තෘප්තිමත් වන ආකාරය පෙන්වා දෙයි. මිනිසුන්ට ජීවත් වීම සඳහා අවශ්‍ය කෙරෙන මූලික ම දෑ අවශ්‍යතා නමින් හැඳින්වේ. නිදසුන් - ආහාර - බත්පාන්ඉඳිආප්ප රොටි -වුවමනා ඇඳුම් – පැලැඳුම් නිවාස · අවශ්‍යතා ඉටු කර ගන්නා විවිධ ස්වරූප වුවමනා නම් වේ. නිදසුන් - · අවශ්‍යතා ජීව විද්‍යාත්මක මූලයන් සමඟ බැඳී පවතින අතර, වුවමනා සම්ප‍්‍රදායයන් සිරිත් විරිත්හා සංස්කෘතීන් ආදිය මත රඳා පවතී. · අවශ්‍යතා සීමිත වන අතර වුවමනා අසීමිත වේ. · කාලයත් සමඟ අවශ්‍යතා වෙනස් නොවුණ ද වුවමනා කාලයත් සමඟ වෙනස් වේ. · අවශ්‍යතා පොදු වන අතර වුවමනා පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට වෙනස් වේ. ද්‍රව්‍යාත්මක (භෞතික) වුවමනා , ද්‍රව්‍යාත්මක නොවන (මානසික) වුවමනා ලෙසින් වුවමනා වර්ග කළ හැකි අතර ආර්ථික විද්‍යාවේ අවධානය යොමු වන්නේ භාණ්ඩ හා සේවා පරිභෝජනයෙන්තෘප්තිමත් කරගත හැකි ද්‍රව්‍යාත්මක වුවමනාවන් කෙරෙහි ය. · මිනිස් වුවමනා සපුරා ගනු ලබන්නේ භාණ්ඩවලිනි. · ධන තෘප්තියක් හෙවත් උපයෝගිතාවක් ලබාදෙන  ඕනෑ ම දෙයක් ආර්ථික විද්‍යාවේ දී භාණ්ඩයක් ලෙසින් හැඳින්වේ. · මිනිස් අවශ්‍යතා හා වුවමනා සපුරා ගන්නා භාණ්ඩ 1ආර...